Zergatik da hain garrantzitsua berrikuntza enpresentzat?
Berrikuntzak harreman handia du bizitasunarekin, eguneratzearekin. Enpresa guztiek ezagutu eta martxan jarri behar dituzte beren bezeroentzat eraginkorragoak izateko eta/edo produktu edo zerbitzu hobeak izateko aukera emango dieten ideiak, egiteko moduak, teknologiak… Horrek sormena eskatzen du, baina kontzeptu berriak asmatzean baino, enpresa eraldatzean datza.
Edozein kasutan, etengabeko ‘eguneratze’ hori ezinbestekoa da enpresak bere lehiakortasuna mantentzeko edo handitzeko aukera eta beste enpresa batzuekiko faktore bereizgarriak izateko. Are gehiago, modu esponentzialean hazten diren aldaketak eta berrikuntzak dituen ingurune batean. Lehiakideak ere gero eta anitzagoak dira, nazioartekoak…
Horregatik guztiagatik, funtsezkoa da ekosistema berritzailea ondo ezagutzea eta beste eragileekin lankidetzan aritzea. Izan ere, ingurune hain konplexu eta dinamiko batean, zenbait kasutan, txikia da merkatuak bilatzen duen erantzun superespezializatu hori aurkitzen duena. Hainbat kasutan, puzzle baten piezak ahokatzea bezalakoa da proiektu bati irtenbidea aurkitzea.
Azaldu duzunaren ildora, enpresek etengabe eguneratzeko gaitasuna izan beharko lukete. Horretarako talentu berritzailea duten eta ingurune aldakorretara egokitzeko eta horietan jarduteko gaitasuna duten pertsonak behar dituzte. Nola antzeman daiteke talentu berritzaile hori?
Talentu berritzailea antzemateko modurik egokiena praktika da. Horregatik, hezkuntza-gune ezberdinekin lankidetzan aritzen gara, adibidez, Mondragon Unibertsitateko Enpresa Berrikuntza eta Proiektu Zuzendaritzako Unibertsitate Masterrarekin edo LEINNers taldeekin (Lidergo eta Berrikuntza graduko ikasleak) berrikuntza irekiko erronketan. Proiektuari begirada freskoa emateaz gain, lankidetza eta konfiantza inguru hori oso harrobi egokia izan daiteke.
Nola lantzen duzue berrikuntza Laboral Kutxan?
Guk berrikuntza irekia eta berrikuntza parte-hartzailea kontzeptuak azpimarratzen ditugu, berrikuntza ‘behartu’ beharrean, berrikuntza modu naturalagoan sortzea ahalbidetzen dutelako.
Oinarrian dugun ideia honako hau litzateke: taldeka egiten den berrikuntzak emaitza hobeak eman ohi ditu beti. Berrikuntza irekiarekin, adibidez, diziplina-anitzeko taldeekin egiten dugu lan; enpresako esparru ezberdinetako jendearekin: ikerketa-zentroak, start ups-ak… eta baita hezkuntza eremuko jendearekin ere. Eta helburua da enpresaren esparru estrategikoren batean planteatzen den erronka bati konponbidea aurkitzea, hala nola, jasangarritasunarena edo mugikortasun berriarena.
Lankidetza horrek 360 graduko ikusmira ematen digu, globalagoa, eta ideia freskoak eta berriak ematen dizkigu.
Zer da berrikuntza parte-hartzailea?
Berrikuntza Parte-hartzaileaz hitz egiten dugunean, Berrikuntza departamentuaz gain enpresa osoak berrikuntza prozesuan ekarpenak egin ahal dituela esan nahi dugu. Langile guztiek izan beharko lukete berrikuntza kultura horren berri, horretarako trebatu behar dira eta euren kabuz berritzeko aukera izan beharko lukete. Izan ere, egitasmo guztiak negozio-unitateekin batera garatzen dira, ez berrikuntza departamentu batetik modu indibidualean.
Proiektuaren barruan ematen den berrikuntza prozesuari dagokionez, ‘lean start up’ metodologiarekin zerikusi handia du: proposamenetan modu bizian eta kolaboratiboan lan egiten da, proba eta erroretan oinarrituta, eta ahal den proiektu guztietan, bezeroek esaten dutena entzunez. Hortik abiatuta, irtenbideetarako prototipoak doitzen dira emaitza egokiarekin eman arte.
Zein nolako ekarpena egin ahal diote gazteek enpresa berrikuntzari?
Planteatzen ditugun berrikuntza irekiko erronkatan parte-hartze garrantzitsuenetako bat ikasleena da. Ikuspegi freskoa ematen dute, ezberdina eta aurreiritzirik gabekoa eta horrek beti aberasten ditu emaitzak. Lankidetza ohikoa da baterako sorkuntza-prozesuen, ikerketa-proiektuen edo enpresek konpondu behar ditugun erronka zehatzen bidez. Eta elkarrekiko ikaskuntza izugarria izaten da.
“Gazteek ikuspegi freskoa ematen dute, ezberdina eta aurreiritzirik gabekoa eta horrek beti aberasten ditu emaitzak. Planteatzen ditugun berrikuntza irekiko erronkatan parte-hartze garrantzitsuenetako bat ikasleena da”.
Beste bide oso interesgarri bat gradu dualak dira. Horietan, ikasleak berak unibertsitateko ikasketak eta enpresako lana uztartzen ditu. Modu horretan, enpresaren egitasmoetan lan egiten du zuzenean eta ikasten ari den horren guztiaren ikuspegi praktikoa bereganatzen du.
Posible al da gaztetatik gaitasun berritzailea lantzea?
Bai, zalantzarik gabe. Guztiak gara berritzeko gai. Lankidetzarako eta sormenerako ohiturak lantzearen kontua da. Bizitza honetan dena treba daiteke. Eta inoiz ez da berandu, baina zenbat eta lehenago hasi, hobe.
Hezkuntza-sistemak gazteen berritzeko gaitasuna behar adina sustatzen duela uste al duzu?
Ez dakit nahikoa den. Baina egia da pertsona berritzaile bat izateko beharrezkoak diren gaitasunak duela zenbait urte baino askoz gehiago lantzen direla orain. Gaur egun, askoz ere ohikoagoa da gazteek lehenago ikastea benetako egoerei aurre egiten, komunikazioa, talde-lankidetza eta gauzek nola funtzionatzen dutenaren inguruko ulermen praktikoa lantzea, memorizazio hutsetik harago. Ildo horretan, urrats garrantzitsuak eman direla uste dut.
Zeintzuk lirateke, zure ustez, talentu berritzailea duten pertsona horiek definitzen dituzten ezaugarriak?
Alde batetik, jakinmin handia duten pertsonak direla esango nuke, beti dute zerbait berria ikasteko grina.
Bestalde, sormena ere aipatuko nuke; gauza berriak egitea dute gustuko, indarrean den hori aldatu.
Azkenik, baina garrantzi-maila berarekin, jarrera propositiboa duten pertsonak dira, hots, lankidetzarako prest daudenak. Azken finean, aberasgarriagoa da taldea berritzea bakarrik berritzea baino.
Talentu berritzailea inspirazio ala etengabeko lanaren emaitza al da? Edo biena?
Sormena izatea garrantzitsua da, baina kasu honetan, zalantzarik gabe, gakoa lanean datza. Thomas Edisonek esaten zuen moduan, “bikaintasuna % 1ean inspirazioa da eta % 99an transpirazioa”. Jarduera bat praktikatzen eta lantzen denean, jarduera hori hobeto garatuko da eta bertan lan egiten duten horiek guztiak erosoago sentituko dira. Horrek, aldizka, ateak irekitzen dizkio inspirazioari. Guztiok gara horretarako gai. Burua, gorputza bezala, egunero landu daitekeen zerbait da.
Enpresetan, gero eta gehiago, lantaldean aritzeko gaitasuna, malgutasuna edo lidergotza bezalako trebetasun bigunak hartzen dira kontuan. Zergatik baloratzen dira horrelako trebetasunak? Ezagutza akademikoak ez dira lehen bezain garrantzitsuak?
Lorpen akademikoek filmaren erdia besterik ez dute erakusten. Oso ondo daude eta horien atzean beti da zerbait, baina ez ezinbestean enpresak behar duen hori. Aipatu diren moduko trebetasunak ezinbestekoak dira elkarlanean ari den talde baten barruan lan egiteko. Hori da, azken finean enpresa baten muina. Ez dut uste ezagutza akademikoen garrantziak behera egin duenik azken urteetan, baina garbi dago gaur egun, horiek bakarrik ez direla nahiko.
