Gaur egungo aro digitalean Interneten presentzia eguneroko bizitzaren beharra eta zati integrala da. Mundu fisikoaren eta birtualaren arteko marra lausotzen ari da pixkanaka, eta gero eta zailagoa da bizitza errealeko identitatea eta lineako identitatea bereiztea. Adin guztiei eragiten die fenomeno horrek, eta gazteenak ez dira salbuespena. Izan ere, haurrak eta nerabeak gero eta gazteago ari dira ingurune digitalean integratzen, eta horrek erronka handiak dakartza beren eskubideen babesari eta segurtasunari dagokienez.
Save the Childrenek, duela gutxi kaleratu duen txostenean, haurren eta ingurune digitalaren arteko harremanari buruzko ezinbesteko ikuspegia eskaintzen du eta testuinguru berri horretan adingabeen eskubideak babestearen garrantzia azpimarratzen du.
Txostenaren arabera, Espainiako nerabeen ia % 90 egunean behin baino gehiagotan konektatzen dira Internetera edo etengabe jarraitzen dute konektatuta. Euskadin, haurren % 53,4k Internet erabiltzen dute 10 urte bete aurretik eta ia heren batek erregulartasunez erabiltzen dute 11 urte bete ondoren. Datu horiek agerian uzten dute gazteek teknologiarekiko eta Internetarekiko duten mendekotasun goiztiarra gero eta handiagoa dela.
Internet
Interneten erabilera nabarmen aldatzen da genero batetik bestera. Neskek informatzeko, komunikatzeko eta erosketak egiteko erabiltzen dute sarea; mutilek, berriz, edukia sortzeko eta online jolasteko joera handiagoa dute. Hala ere, alde horiek alde batera utzita, arriskuak arruntak eta kezkagarriak dira. Nerabeen ia % 40k eduki erotiko eta pornografikoekin egin dute topo, bilatu gabe, eta horrek ondorio kaltegarriak izan ditzake haien garapenean eta harremanen pertzepzioan.
Lineako indarkeriari buruzko kontzientzia falta beste gai kritiko bat da. Bost nerabetik hiruk ez dute uste sexu izaerako argazkiak baimenik gabe bidaltzea delitua denik, eta % 68k ez du uste norbaiti kalte egiteko irudiak edo bideoak zabaltzea legezko arau-haustea denik. Ezjakintasun horrek eta delitu horiek salatzeko moduari buruzko argitasunik ezak premiazko arreta eskatzen dute.
Ulertzekoa da guraso eta hezitzaileak pantailen gehiegizko erabilerarekin arduratzea, baita horrek osasunaren beste alderdi batzuetan (loan eta elikaduran, esaterako) izan ditzakeen ondorio negatiboekin ere. Hala ere, konponbidea ez da izan behar Interneteko sarbidea erabat debekatzea. Teknologia digitalean erabilera debekatzea ezinezkoa izateaz gain, gazteei sozializatzeko eta garatzeko funtsezko tresnak ere kenduko lizkieke.
#DerechosSinConexión
Debekuen ordez, erregulazio eta hezkuntza egokiak behar dira. #DerechosSinConexión kanpainak ingurune digitalean adingabeen eskubideak babestearen garrantzia nabarmentzen du, mundu fisikoan bezala beteko direla bermatuz. Horren barruan sartzen da haurrak eta nerabeak Interneten erabilera arduratsuari buruz heztea eta modu seguruan nabigatzeko tresnak ematea.
Haurrak eta Nerabeak Indarkeriatik Babesteko Lege Organikoaren (HSBLO) arabera, neurri eraginkorrak ezarri eta herritartasun digital errespetuzkoa sustatu behar da. Gainera, hezkuntza afektibo-sexuala, genero-berdintasunean eta aniztasunean, hezkuntza-etapa bakoitzera egokitua, funtsezkoa da harreman osasungarriak eta errespetuzkoak sustatzeko, bai mundu fisikoan, bai digitalean.
Ezinbestekoa da, gizarte gisa, ulertzea haurrei ezin diegula Interneterako sarbidea debekatu, horrek dakartzan arriskuak aitzakiatzat hartuta. Arriskuak daudelako haurrei etxetik irtetea debekatzen ez diegun bezala, ezin diegu teknologia digitalerako sarbidea kendu, funtsezkoak baitira horiek garatzeko eta gizarteratzeko. Sarerako sarrerak progresiboa eta adin bakoitzera egokitua izan behar du.
Helduok gazteei lagundu behar diegu prozesu honetan, babesten, Interneten jokatzen eta herritar digital errespetuzkoak eta babesleak izaten irakatsiz. Horrela bakarrik bermatu ahal izango dugu haien eskubideak ez direla konexiorik gabe geratuko aro digitalean.
Argazkia: © Pablo Blazquez/ Save the Children
